Santa Clara, miasto w środkowej Kubie, przy drodze samochodowej Carretera Central, stolica prowincji Villa Clara. Około 205,8 tys. mieszkańców. Znajduje się w nim Mauzoleum Ernesto Che Guevary wystawione w miejscu, w którym w dniach między 28 grudnia 1958 a 1 stycznia 1959 odbyła się bitwa decydująca o losach rewolucji kubańskiej.
Santa Clara została założona w 1689 roku przez mieszkańców Remedios szukających schronienia przed atakami piratów i inkwizycją. Jako bardzo ważny ośrodek przemysłu cukrowniczego leżące w głębi lądu miasto zwane „bramą na Wschód” w czasie wielu wojen miało ogromne znaczenie strategiczne.
Centrum miasta stanowi Pargue Vidal. W miejscu, w którym zginął Leoncio Vidal, bohater rewolucji, stoi pamiątkowy monument, a wzdłuż alejek usytuowany jest ciąg ławeczek. Kiedyś centralna część placu, przeznaczona wyłącznie dla białych, była odgrodzona od części dla ludności o korzeniach afro-kubańskich. Dzisiaj plac otoczony jest budynkami z przełomu wieków, wśród których warto wymienić Casa de la Trova, centrum informacji turystycznej i hotel Santa Clara Libre, którego fasada nosi ślady wydarzeń z 1958 roku.
W północnej pierzei placu, w jednym z najładniejszych kolonialnych budynków mieści się Museo de Artes Decoratives (pn., wt. i czw. 8:00-12:00 i 13:00-18:00, pt.-sb. 13:00-18:00 i 19:00-22:00, nd. 18:00-22:00; wstęp płatny) z pokojami urządzonymi w różnych kolonialnych stylach.
Na rogu placu znajduje się Teatro La Caridad. Fundatorką teatru była Marta Abreu de Estevez, której marzeniem było ukulturalnianie biedoty Santa Clara. Jej rodzice, którzy dorobili się majątku ze sprzedaży trzciny cukrowej, pokryli w 1878 roku koszty budowy pierwszej kliniki i szkoły podstawowej w mieście.
Za Teatro La Caridad rozciąga się pasaż handlowy Bulevar. Znajdują się przy nim liczne sklepy i restauracje dla turystów oraz płacących dolarami Kubańczyków.
Największą atrakcję miasta stanowi Monumento Ernesto Che Guevara. Monumentalna rzeźba sprawia wrażenie, jakby bohater rewolucji spoglądał na plac, miejsce częstych demonstracji. Pod rzeźbą na postumencie wykuto w brązie napis: „Hasta la Victoria Siempre!” („Naprzód ku zwycięstwu!”). Hasło to, niczym refren, pojawia się na licznych billboardach rozmieszczonych na wyspie. Pod pomnikiem urządzono muzeum (wt.-nd. 9:00-16:00; 3 CUC$) poświęcone życiu Che Guevary oraz mauzoleum ze szczątkami Guevary i pozostałych poległych u jego boku w Boliwii trzydziestu siedmiu rewolucjonistów. Dla Kubańczyków mauzoleum stanowi miejsce kultu, w środku należy zatem zachować należytą powagę.
W Santa Clara czynna jest znakomita wytwórnia cygar Fábrica de Tabacos (Calle Maceo 181; tel. 42/202211; pn.-pt. 7:00-12:00 i 13:00-16:00; czterdziestopięciominutowa wycieczka z przewodnikiem 3 CUC$). Sporych rozmiarów fabryka produkuje cygara Montecristo, Partagas, Romeo y Julieta, Punch oraz Robina. Naprzeciw fabryki znajduje się dobrze zaopatrzony sklep La Casa del Tabaco, Ron y Café La Veguita (Maceo 176-A; tel. 42/208952).
NOCLEGI
Villa Los Caneyes (skrzyżowanie Avenida de los Eucaliptos i Circunvalación de Santa Clara; tel./fax 42/218140; www.hotelescubanacan.com; dwójka 60-70 CUC$, apartament 90-120 CUC$, w cenie śniadanie w formie szwedzkiego stołu). Hotel znajduje się przy głównej obwodnicy, nieco na zachód od centrum. Przypomina wioskę Indian amerykańskich. Schludne, wygodne pokoje rozlokowane w sześciopokojowych budynkach lub jako osobne bungalowy. Dużo zieleni i ptactwa.
Villa La Grantijta (Carretera de Maleza, tel./fax 42/218190; www.hotelescubanacan.com). Standard hotelu podobny do Villa Los Caneyes.
Hotel Santa Clara Libre (Parque Vidal 6; tel. 42/207548, fax 42/202771; www.islazul.cu; dwójka 29-36 CUC$, w cenie śniadanie w formie szwedzkiego stołu). Hotel w dziesięciopiętrowym budynku o niezbyt wysokim standardzie, jednak niskie ceny sprawiają, że trudno w nim o wolne miejsce.
Casa Noelia Monteagudo (Calle Sídico 2A, między Calle Cuba a Calle Colon; tel. 42/202784).
Casa Saramiento (Calle Lorda 61, między Calle Indepedenzia a Calle Martí; tel. 42/203510, www.geocities.com/paseovedado/sarmiento.html).
Casa Orlando García Rodríguez (Calle Rolando Pardo 7, między Parque Vidal a Maceo; tel. 42/206761).
Casa Laura Gómez (Calle Bonifacio Martínez 4, między Calle Síndico a Calle Nazareno; tel. 42/203481).
Casa Jorge Rodríguez (Calle Cuba 209, między Calle Serafín García a Morales; tel. 42/202329, garcrodz@yahoo.com).
Hostel Florida Center (Calle Candelaria 56, między Colón a Maceo; tel. 42/208161).
RESTAURACJE
Większość turystów stołuje się w hotelach, głównie ci, którzy zatrzymali się w Villa Los Caneyes lub Villa La Granjita.