El Morro
Nad wąskim wejściem do Bahía de la Habana i hawańskiego portu górują dwa zamki: Castillo de los Tres Santos Reyes del Morro (zwany El Morro) i Fortaleza de San Carlos de la Cabana (La Cabana), które tworzą wspólnie największą hiszpańską fortyfikację w obu Amerykach i podkreślają prestiżowy status Hawany jako najcenniejszej skarbnicy dziedzictwa kolonialnego w Nowym świecie.
Ogromny El Morro, stojący na straży północnego wejścia do zatoki, został wzniesiony w latach 1560-1630 na stromym wapiennym cyplu na wschód od Malecón. Obwarowana murem o grubości trzech metrów forteca sprawiała wrażenie niezdobytej, ale okazała się kolosem na glinianych nogach, bo już w 1762 roku poddała się nieomal bez walki Anglikom. Kiedy po jedenastomiesięcznej okupacji wojska angielskie zarządziły odwrót, Hiszpanie postanowili wzmocnić hawański system obronny i wznieść nieco dalej na południe jeszcze potężniejszą twierdzę La Cabana. Król Hiszpanii Carlos II, poinformowany o niebywałych rozmiarach nowego kompleksu fortyfikacji, próbował ponoć wypatrzyć go przez teleskop, twierdząc żartobliwie, że z racji gigantycznych kosztów powinien być widoczny nawet z Madrytu.
Dzisiaj El Morro odwiedza się głównie ze względu na fantastyczne widoki na Hawanę, najpiękniejsze ze szczytu dodanej w 1844 roku latarni morskiej. Patrząc w dół ku zatoce, można dostrzec Baluarte de los Doce Apóstoles (Bateria Dwunastu Apostołów), dwanaście dział armatnich zainstalowanych w tym miejscu w czasach wojny hiszpańsko-amerykańskiej (każda nazwana imieniem jednego z apostołów). W dawnym składzie amunicji mieści się obecnie niewielki bar El Polvorín.
El Morro, Parque-Histórico Militar Morro-Cabana, tel. (7) 863 7941, codz. 8:00-20:00.
La Cabana
La Cabana jest większa i potężniejsza nie tylko od El Morro, ale od wszystkich fortec w obu Amerykach. Zbudowana w latach 1763-1774 (prace rozpoczęto nieomal nazajutrz pod odwrocie wojsk angielskich z El Morro), zajmuje powierzchnię około dziesięciu hektarów i zapenia wspaniałe widoki na La Habana Vieja. Kamienne wały obronne osiągają gdzieniegdzie imponującą grubość dwunastu metrów, nic więc dziwnego, że twierdza nie została nigdy zdobyta. Dzisiaj jest starannie odrestaurowana, a za potężnymi murami kryją się brukowane uliczki, szpalery domów oraz dwa muzea, Museo de Fortificaciones y Arms oraz Museo de Che urządzone w dawnej porewolucyjnej siedzibie Che Guevary.
Wieczorem o 20:45 żołnierze ubrani w mundury z czasów kolonialnych (widoczni na terenie La Cabana także za dnia) oddają salwę armatnią.
La Cabana, Carretera de la Cabana, Habana del Este, tel. (7) 862 0671, wt.-nd. 10:00-22:00.
